O utworze
Andersen napisał ok. 150 baśni, które można podzielić według motywów na cztery grupy: oparte na motywach ludowych (Księżniczka na ziarenku grochu, Krzesiwo, Nowe szaty króla), na mitologii skandynawskiej (Wielki wąż morski), wzorowane na źródłach obcych, np. orientalnych (Latający kufer, Słowik) i będące wytworem fantazji autora (Brzydkie kaczątko, Królowa śniegu).
Baśnie Andersena mają ponadczasową wartość. Poprzez pokazanie perypetii inteligentnych zwierząt i zaczarowanych stworzeń autor chce pokazać czytelnikowi, jak należy postępować w życiu. Sam Andersen mówił, że pisze baśnie po to, „aby i dorosłym podsunąć od czasu do czasu jakąś myśl”. I rzeczywiście, w każdej baśni można doszukać się odzwierciedlenia tego, z czym spotykamy się na co dzień.
Bardzo ważną cechą charakterystyczną utworów Andersena jest to, że zawsze w końcu wygrywa w nich dobro, natomiast zło zostaje napiętnowane.
Dzięki ukazaniu charakterów ludzkich poprzez zachowania zwierząt i roślin czytelnikami baśni mogą być zarówno dzieci, jak i dorośli. Dzieci łatwiej zrozumieją ciekawą treść, dorośli szybko odczytają również to głębsze przesłanie.
Baśń opowiada historię przyjaźni dwójki dzieci, Gerdy i Kaja, i nieszczęścia, z którym przyszło im się zmierzyć.
Pewnego razu podczas wspólnej zabawy do oka i serca chłopca dostały się okruchy szkła ze zwierciadła czarnoksiężnika. Kaj stał się złym, zimnym chłopcem i niedługo później został porwany przez Królową śniegu. Mała Gerda wyrusza w podróż, by uratować ukochanego przyjaciela.
Królowa śniegu to baśń, pokazująca potęgę miłości, która potrafi zwyciężyć nawet w trudnej sytuacji.
Epoka
Rodzaj
Gatunek
Poziom
Pierwsze wydaniePierwszy zbiór baśni (Eventyr fortalte for Børn – Baśnie opowiedziane dla dzieci) został wydany w Kopenhadze w roku 1835, a kolejne tomy ukazały się w latach 1836 i 1837, aż do roku 1872.
Ilustracje, tłumaczeniaIlustratorami pierwszych (i wielu kolejnych, do dziś) wydań baśni Andersena byli Lorenz Frølich i Vilhelm Pedersen. Baśnie zostały przetłumaczone na ponad 80 języków. Na język polski tłumaczyli je m.in. Stefania Beylin, Jarosław Iwaszkiewicz, Franciszek Mirandola, Władysław Syrokomla, Cecylia Niewiadomska i, po raz pierwszy bezpośrednio z języka duńskiego, Bogusława Sochańska.
Wybrane cytaty
- Chociaż się urodziło pomiędzy kaczkami, lecz z łabędziego jaja, więc i ono także łabędziem stać się musiało nakoniec!
- Moja ojczyzna, Dania, jest krajem prawdziwej poezji.
- Naiwność to tylko jedna cząstka mych baśni, humor bowiem stanowi ich sól.
- Życie każdego człowieka jest baśnią napisaną przez Boga.
- Życie to najbardziej zdumiewająca bajka.
I. Czarodziejskie zwierciadło
Żył sobie niegdyś bardzo złośliwy czarodziej. Całą jego przyjemnością było dokuczać ludziom, czynić źle, ze wszystkiego się wyśmiewać i każdą rzecz przedstawiać z najgorszej strony.
Wymyślił wreszcie i zrobił takie sztuczne zwierciadło1, iż wszystkie rzeczy piękne i dobre wyglądały w nim szkaradnie, a nawet śmiesznie, ponieważ były wykrzywione, zamazane, niewyraźne — za to złe rzeczy widać w nim było doskonale.
Tym sposobem cały świat w tym zwierciadle był brzydki i zły, a nic na nim nie było pięknego. Czarodziej klaskał w dłonie i śmiał się ze swego figla, a źli jego uczniowie porwali zwierciadło i biegali z nim wszędzie, podstawiając je ludziom znienacka przed oczy i cieszyli się, i śmiali, kiedy przerażony człowiek zasłaniał oczy ręką; a potem nieraz sam nie wiedział, który świat jest prawdziwy: czy ten, który ogląda co dzień, czy tamten, który ujrzał w zaklętym zwierciadle?
I tacy ludzie byli bardzo nieszczęśliwi, a było ich coraz więcej. ...............................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
II. Sąsiedzi
W pewnym bardzo starym mieście, w bardzo wysokim domu na poddaszu mieszkało dwoje dzieci, każde u swoich rodziców — był to Kaj i Gerda.
W tym mieście było tyle ludzi, że nie mógł każdy dla siebie mieć osobnego domku, a cóż dopiero myśleć o własnym ogródku. Ale że dobrzy ludzie bardzo lubią kwiaty, więc wszyscy hodowali je w doniczkach. I tym sposobem w każdym prawie oknie był ogródek; ale najładniej było u Kaja i Gerdy.
Bo posłuchajcie tylko: w tym wysokim domu na poddaszu każda rodzina miała własną izdebkę z dużym oknem, przez które w lecie można było wyjść na dach albo — wcale nie schodząc ze schodów — przejść z jednego mieszkania do drugiego. Można tu było bawić się na płaskim dachu. Gdy Gerda wyjrzała oknem, widziała Kaja w izbie naprzeciwko.
Kiedy słonko przygrzało, dzieci wybiegały na dach i bawiły się doskonale albo siadały na małych stołeczkach i rozmawiały o wszystkim, co je zajmowało.
Były to bardzo dobre dzieci i kochały się jak brat i siostra.
.......................................................................................................................................................
zapraszam do lektury ...